Ta njohësh Imam Husejnin (a.s) - pjesa e parë
Ajetollah Xhevadi Amuli
29.10.2014

Përmbajtja:
1. Manifestimi i ndikimeve te profetësisë në jetën e Imam Husejnit (a.s)
2. Periudhat e jetës së Imam Husejnit (a.s)
3. Strategjia Imam Husejnit (a.s) gjatë periudhës së Muavijes
     - Përhapja e mësimit të njëshmërisë (teuhidit)
     
- Thirrja drejt adhurimit të vetëdijshëm




1. Manisfestimi i ndikimeve të profetësisë në jetën e Imam Husejnit (a.s) 


Të kuptuarit e revolucionit universal të Imamit të Qerbelasë varet nga njohja e vetë atij dhe e qëllimeve të tija. Dhe ngase njerëzit e rëndomtë nuk janë në gjendje ta kuptojnë si duhet qëllimin universal të Imamit e të imamatit, nuk do të jenë të aftë as ta analizojnë si duhet ndodhinë e Qerbelasë. Megjithatë, nëpërmjet fjalëve të vetë Prijësit të Dëshmorëve Imam Husejnit (paqja qoftë mbi të; në vijim të tekstit a.s) mund të kuptohen shumë gjëra lidhur me këtë pikë. 


Përcillet se i Dërguari i Zotit (paqja qoftë mbi të e mbi familjen e tij; në vijim të tekstit s.a.a) ka thënë: “Aliu është prej meje e unë jam prej Aliut.”[1] Ai ka thënë gjithashtu: “Husejni është prej meje dhe unë jam prej Husejnit.”[2] 


Këto hadithe kanë një kuptim të thellë. Ngase imamati është pasardhësi e profetësisë, imami nuk mund të paramendohet i shkëputur nga profetësia, njësoj siç nuk mund të ketë dobi nga një profetësi pa imamat. Kjo ndërlidhje dhe ndërthurje shpirtërore na lë të kuptojmë se ndikimet e profetësisë të të Dërguarit të Zotit (s.a.a) duhet të kërkohen e të hulumtohen në jetët e imamëve dhe posaçërisht në jetën e Imam Husejnit (a.s) 


Zoti i Madhëruar ka theksuar se dituria më e rëndësishme është që të fitohet një e kuptuar e thellë e fesë dhe ka thënë:


Dhe disa në mesin e tyre le të mbeten pas e le të thellohen në njohjen e fesë, që pastaj t’i paralajmërojnë të tjerët kur ata të kthehen (nga lufta). (Kur’an 8:122)


I Dërguari i Zotit e ka shpjeguar shprehjen “tefekkuh”, që do të thotë të thellohesh në njohuritë fetare, duke thënë: “Dituria e vërtetë, që është e dobishme për udhëzimin e shpirtit të njerëzve e që hap vend në zemrat e tyre për dritën e udhëzimit, është tri llojesh: ta njohësh Zotin, t’i njohësh urdhrat dhe t’i njohësh ligjet në jetën njerëzore. Çdo gjë që është përtej kësaj është një shtojcë më shumë.”[3]


Nëpërmjet këtyre, njeriu mund ta njohë lidhjen ndërmjet tij dhe Zotit, lidhjen ndërmjet tij dhe natyrës dhe lidhjen ndërmjet tij si individ dhe shoqërisë njerëzore në tërësi. Më pas, duke u mbështetur në këtë dituri të sigurt, ka për t’i hedhur hapat e saktë në jetë.


Duke e shpjeguar këtë thënie të të Dërguarit të Zotit (s.a.a), Imam Husejni (a.s) thotë: “Kush e ndjek mësimin tonë e vjen në kuvendet tona, ka për ta fituar njërën nga këto katër dobi: të mësuarit si duhet të një ajeti të Kur’anit, të mësuarit e mësimeve morale dhe të ligjeve të Zotit, të mësuarit e barazisë e vëllazërisë dhe të përfituarit nga shoqëria me njerëzit e ditur.”[4]


Nga kjo mund të kuptojmë se të tri llojet e diturisë, të përmendura në thënien e të Dërguarit të Zotit, duke ua shtuar të gjitha përmasat e hollësitë e duhura, mund të fitohen në shkollën e Ehl-i Bejtit.


Husejn ibn Aliu (a.s), në lutjet, ligjëratat dhe në letrat e tija, i ka shpjeguar hollësisht këto tri lloje të diturisë. Për shembull, në shumë pjesë të Duasë së Arafatit, ai i ka theksuar vargjet e Kur’nit dhe ligjet universale të Islamit. Në pjesët e kësaj lutjeje, që janë të ndërlidhura me teuhidin, ai ka bërë një përshkrim të vetvetes, i cili e jap qartë imazhi e një njeriu të mbathur me mësimin e njëshmërisë nga koka deri te këmbët. Çdo pjesë të trupit të tij, syrin, hundën, veshin, mishin e kockat, të gjitha i ka parë si një dëshmi të njëshmërisë së Zotit dhe, si një njeri që e njëson Zotin mirëfilli, e ka parë qenien e vete dhe shpirtin e vet si një manifestim të veprave të Zotit e të njëshmërisë së Tij.


Në fillimet e Duasë së Arafatit, duke iu qasur temës së “njohjes së urdhrave”, ai i drejtohet Zotit të Madhëruar si vijon: “Zoti im! Falë bekimit, mirësisë e dhembshurisë sate, nuk më solle në botë në një kohë kur mbisundonte injoranca dhe zullumi.”[5] Pra më solle në botë në një kohë kur mohuesit ishin shkatërruar e ishte krijuar tashmë Shteti Islam.


Në një thënie tjetër, Imam Husejni (a.s) flet për njohurinë (ma’rife) dhe thotë: “Të fitosh diturinë është themeli i njohjes.”[6] Të mësuarit dhe të hulumtuarit e shkencave islame është vërtet një hyrje në rrafshin e njohjes së Zotit dhe të unit (nefsit).


Sërish nga Imam Husejnit (a.s), lidhur me çështjen e udhëheqësisë, përcillet thënia në vijim: “Cilësitë më të liga të një udhëheqësi janë frika nga armiku, ashpërsia karshi të mjerëve e të pambrojturve dhe koprracia në të dhuruar.”[7] Një udhëheqës, pra, duhet të jetë i guximshëm, i drejtë dhe bujar. Një udhëheqës që e sheh Zotin një e të vetëm (muvahhid) i druhet Atij dhe nuk ka drojë para kujt tjetër. Në të kundërt, nuk mund të jetë një muvahhid.


Ata profetë që i shpallin urdhrat e Zotit, i druhen Atij dhe nuk kanë drojë nga askush tjetër veç Tij. (Kur’an, 33:39) 


Gjërat që i përcollëm më sipër janë shembuj të llojeve të diturisë, të cilat janë përmendur në thëniet e të Dërguarit të Zotit (s.a.a) dhe që janë manifestuar edhe në fjalët e Imam Husejnit (a.s). Kjo është edhe një dëshmi tjetër se efektet e profetësisë shpërfaqeshin dukshëm në jetën e Imami Husejnit (a.s). 


 


2. Periudhat e jetës së Imam Husejnit (a.s) 


Për ta njohur Imam Husejnin (a.s) mirëfilli, duhet të hulumtohen hollësisht periudhat e ndryshme të jetës së tij. Parë nga këndvështrimi historik, jeta e Prijësit të Besimtarëve mund të ndahet në pesë periudha, prej të cilave pikërisht ajo e fundit e nxjerr në shesh dhe e ndriçon pjesën tjetër të jetës së tij. Ndërsa jemi në këtë pikë, më lejoni të theksoj edhe se periudha e Imam Husejnit (a.s) në barkun e nënës së tij dhe marrëdhënie e tij e veçantë me të janë një temë më vete.


- Periudha e parë e jetës së tij është ajo e fëmijërisë, që kaloi nën përkujdesjen e të Dërguarit të Zotit (s.a.a) dhe të zonjës së grave të botës Fatima Zehrasë (s.a). Pasi lindi dhe trupi i tij i dëlirë u mbështoll me një pëlhurë, Imam Husejni (a.s) u soll para të Dërguarit të Zotit (s.a.a), i cili qau dhe tha: “Një grup zullumqarësh ka për ta vrarë.”[8] Dhe përcillet se i Dërguari (s.a.a) e vendosi gishtin e tij në gojën e Imam Husejnit (a.s) dhe e ushqeu në këtë mënyrë.[9]


Në këtë periudhë, i Dërguari i Zotit (s.a.a), njerëzve të pjekur e të aftë për të mësuar, u foli gjerësisht lidhur me imamatin e ardhshëm të Imam Husejnit (a.s). Në të njejtën kohë, fëmijëve të vegjël ua tregonte dashurinë e vete për Husejnin (a.s) nëpërmjet butësisë dhe dhembshurisë që e shfaqte ndaj tij. Për shembull përcillet se ndonjëherë, i Dërguari zbriste nga foltorja në xhami, e puthte Imam Husejnin (a.s), ngjitej sërish në foltore dhe e ulte pranë vetes. Në shumë hadithe përcillet se ai e puthte Imam Husejnin (a.s) në buzët, në gjoksin e në qafën e tij.


Ata të rinj që i vështronin me habi këta veprime të të Dërguarit të Zotit (s.a.a), kur u rritën dhe e dëshmuan ndodhinë e Qerbelasë, e kuptuan të fshehtën e tyre. Në mesin e tyre ishte Zejd bin Erkami, për shembull, i cili, me të parë se si në Kufe, në Sham e në kuvendet e umajjadëve njerëzit talleshin dhe luanin me buzët e me dhëmbët e kokës së prerë të Imam Husejnit (a.s), do të thoshte: “Për Zotin, unë i kam parë herë të panumërta dy buzët e të Dërguarit (s.a.a) tek i puthin këto dy buzë.”[10]     


Ata që i panë ndodhitë në Kufe e në Sham ishin kryesisht njerëz të moshave të mesme, të cilët i kishin dëshmuar skenat emocionale të të Dërguarit (s.a.a) me Imam Husejnin (a.s) dhe që në këtë mënyrë ishin vetëdijesuar për pozitën e lartë të tij. Në ditën e Ashures, vrasësi i mallkuar i Imam Husejnit (a.s) u ul mbi gjoksin e tij për t’ia prerë kokën. Në atë çast, Imami i hapi ata sytë e tij ëngjëllorë dhe i tha: “Për Zotin, je ulur mbi një vend të lartësuar, që i Dërguari e ka puthur sa e sa herë.”[11] 


- Periudha e dytë e jetës së Imam Husejnit (a.s) është ajo që kaloi nën përkujdesjen dhe edukimin e babait të tij Imam Aliut (a.s) dhe, ndonënse shumë shkurt, edhe të të ëmës, Fatima Zehrasë (s.a). Në këtë fazë, për shkak të respektit ndaj të atit, Imam Husejni (a.s) nuk mbante fjalime publike dhe ligjërata. Kjo ishte kështu sepse përgjegjësia e imamatit ishte mbi Imam Aliun (a.s). Vërejmë se të njejtën mënyrë veprimi e ka ndjekur edhe Imam Aliu (a.s) në të gjallë të të Dërguarit të Zotit (s.a.a). Ndaj edhe ligjëratat, thëniet dhe letrat e përcjellura nga Imam Aliu (a.s) janë nga periudha pas vdekjes së të Dërguarit (s.a.a).


Në këtë shkallë të jetës së tij, Imam Husejni (a.s) mori pjesë në luftëra nën komandën e të atit. Kjo ishte periudha, në të cilën do ta mësonte luftën kundër regjimit zullumqar, të dalluarin e mikut nga armiku dhe mësimin e rezistencës në rrugën e të drejtës. 


- Periudha e tretë e jetës së tij është periudha e kaluar nën imamatin e Imam Hasanit (a.s). Edhe në këtë periudhë nuk janë përcjellur shumë gjëra nga Imam Husejni (a.s), i cili gjatë këtyre viteve iu bind të vëllait dhe imamatit të tij, duke lufutar në beteja bashkë me të. 


- Periudha e katërt e jetës së Imam Husejnit është periudha pas helmimit dhe rënies dëshmor të Imam Hasanit (a.s). Kjo është periudha ku pushteti islam ishte uzurpuar nga Muavije ibn Ebu Sufjani dhe ku muslimanët përjetuan një shtypje të plotë, si në rrafshin intelektual ashtu edhe në atë praktik. Muavije ibn Ebu Sufjani nuk u zgjodh kalif duke u mbështetur në merita, në emërim ose zgjedhje nëpërmjet një këshilli. Ai e uzurpoi kalifatin me dhunë dhe e ktheu atë në një mbretëri.


Kjo është arsyeja përse njerëzit që shkonin pranë Muavijes, në vend që ta përshëndetnin me titullin “Kalifi i të Dërguarit të Zotit” e përshëndesnin duke e quajtur “Sulltan”. Të gjithë tashmë e pranonin faktin se ai e kishte shndërruar Kalifatin në një mbretëri.


Dhe ngase shkalla më e lartë e përsosurisë dhe autoritetit të Islamit ishin profetësia dhe imamati, umajjadët, për ta shkatërruar rendin islam, nisën pikërisht duke i goditur këto dy gjëra.


 Umajjadët, pra, për ta shkatërruar godinën e quajtur “Islam”, që ishte vendosur mbi themelin e profetësisë e të imamatit e që ishte ndërtuar nga këto dy gjëra, nisën që fillimisht ta shkatërronin imamatin e pastaj edhe profetësinë, për të arritur më në fund deri në pikën ku do të mohohej edhe shpallja dhe njëshmëria e Zotit. Lidhur me këtë, Jezidi i mallkuar do të thoshte: “Hashimitët luajtën me mbretërinë, ndonëse as kish’ ardhur ndonjë haber dhe as shpallje kish’ zbritur.”[12]


Me vdekjen e Muavijes dhe me përfundimin, në këtë mënyrë, të intrigave të tija dinake, fillon periudha e pestë e jetës së Prijësit të Dëshmorëve. Kjo periudhë, edhe përkundër të qenit më pak se njëvjeçare, është periudha që e nxorri në shesh gjithë vlerën e jetës së tij dhe i përfitoi një dimension universal kryengritjes që udhëhoqi. Në këtë periudhë, Prijësi i Dëshmorëve e ringjalli fenë e robëruar e të plaçkitur nga umajjadët dhe e ringjallin traditën e vdekur të të Dërguarit të Zotit (s.a.a) e të babait të tij, Imam Aliut, duke e tronditur sundimin  umajjad e mervanid. 


 


3. Strategjia e Imam Husejnit (a.s) gjatë periudhës së Muavijes 


1. Përhapja e mësimit të njëshmërisë (teuhidit)


Imam Husejni (a.s), për ta shpëtuar fenë hyjnore nga robërimi umajjad, u përpoq ta shtonte diturinë e njerëzve lidhur me fenë. Për t’i rrënjosur në shoqëri mësimet e lartësuara të njëshmërisë së Zotit, ai punoi për vite të tëra me arsimimin e nxënësve. Përveç kësaj, në të gjithë fjalimet  e në të gjitha letrat e dërguara u përpoq t’i vetëdijesonte njerëzit. Përcillet se kur u pyet se cila ishte rruga e njohjes së Zotit, ai u përgjigj: “Është nëpërmjet njohjes së Imamit të kohës dhe nëpërmjet bindjes ndaj tij.”[13]


Më tej, lidhur me njohjen e Zotit, ai thotë:


“Zoti nuk mund të cilësohet sepse cilësia kërkon një qenie të përkufizuar. Por Zoti është absolut dhe është përtej çdo kufizimi. Janë cilësitë që fitojnë kuptim nëpërmjet Atij. Ai nuk mund të njihet nëpërmjet dëshmive por vetëm nëpërmjet vetes së Tij. Njeriu, në çdo akt të të kuptuarit, para se ta perceptojë aftësinë e vete të të kuptuarit, e percepton Atë. Çdo dëshmi dhe çdo e kuptuar njihet nëpërmjet Zotit. Para se ta njohë veten e tij, njeriu e njeh Zotin.” [14]


Zoti është një qenie absolute, e pakufizuar dhe e pafundme. Ky realitet është gjithkund dhe me gjithçka, pa u bërë subjekt dhe pa u kufizuar në të kuptuarit. Siç thotë Imam Aliu (a.s): “Ai është me gjithçka, pa qenë ngjitur, dhe është ndryshe nga gjithçka, pa qenë i ndarë.” [15] Zoti është në qiell e në tokë, por nuk është as toka dhe as qielli. Përkundrazi, edhe në qiell edhe në tokë, Ai është Zotit dhe është i pranishëm.


Ai është Zot edhe në qiell edhe në tokë...(Kur’an 43:84) 


Lidhur me kuptimin e këtij vargu, pra duke e shpjeguar absolutizmin e qenies së Zotit, ai thotë: “Ai është gjithkund pa u ndikuar nga asgjë.”[16] Zoti e ka shpërfaqur Veten në çdo vend ku është dhe nuk ka lejuar që të shpërfaqet aty diç tjetër veç Atij vetë:


Aty ku ndal ti e çadrën ngrit
S’ka kush të vijë tjetër e vend të zërë 


Zoti është në tërësinë e qiejve, në tokë dhe në thelbin e çdo grimce.[17] Sipas kësaj, absolutizmi i qenies së Zotit nënkupton se asnjë vend nuk është pa Zotin. Por Ai nuk mund të shihet me sy dhe as të njihet nga mendja.[18] Zoti mund të njihet veç nëpërmjet vetë Atij. Ai që përpiqet ta njohë Zotin nëpërmjet emrave të Tij të shprehur në duanë Xheushen el-Kebir, duhet të kuptojë se është e padobishme që të shkohet pas emrave pa e njohur të emëruarin dhe se është e pamundur të kuptohet realiteti i të emëruarit thjesht nëpërmjet emrit.


Imam Xhaferi (a.s), gjatë shpjegimit të këtyre thënieve të Prijësit të Dëshmorëve ka thënë: “S’ka dyshim se njohja e atij që është i pranishëm, vjen para njohjes së cilësive të tija, ndërsa njohja e atij që s’është i pranishëm, pas njohjes së cilësive të tija.”[19]


Kur dikënd e kemi pranë vetes, fillimisht e shohim dhe e njohim atë. Më pas ia mësojmë emrin dhe identitetin. Por kur bëhet fjalë për dikënd që është larg neve, ne fillimisht ia mësojmë emrat dhe cilësitë, ndërsa më pas e shohim dhe njohim atë.


Zoti është i pranishëm dhe i dëshmueshëm. Fillimisht duhet gjetur Atë dhe vetëm pastaj mund të kuptohen emrat e tij si Allah, Alim, Kadir, Hajj, Sami’ dhe Basir. Lidhur me këtë, Hakim Senaiu, nxënësi i shquar i shkollës së Ehl-i Bejtit, thotë:


S’e gjen dot një send pa e kërkuar
Por mikun s’e kërkon dot, pa e gjetur më parë 


Zoti nuk gjendet duke e kërkuar. Njeriu fillimisht e sheh Zotin me syrin e natyrës së tij të lindur (fitrah) dhe veç paskëtaj i përvishet hulumtimit të cilësive të Tija. Por në gjërat e tjera, gjetjes i paraprin përherë kërkimi. Mevlana Rumiu thotë:


Çdo e kufizuar veç “hiç” pranë t’pakufishmit
Çdo gjë e shkatërrueshme veç fytyrës së Zotit
Kur të shpërfaqen cilësitë e pafillimësisë
Digjet menjëherë qilimi i asaj q’u bë më pas. 


Zoti është gjithçka që mendja s’e rrok
Ajo që rrok mendja Zoti s’ësht
Mos thuaj “Ai” se s’e shenjon dot
Mos fol për Të se në fjalë s’e kufizon... 


Rrënja e të gjithë këtyre mësimeve mund të gjendet në veprat dhe fjalët e Imam Ali ibn Ebu Talibit (a.s). Thënia e famshme “Është Ai, të cilin s`mund ta vlerësojnë lartësitë e mendjes dhe thellësitë e të kuptuarit s`e arrijnë dot”[20] e Imam Aliut (a.s) mund të jetë një burim frymëzimi për këto gjëra.


Ndërsa Imam Xhaferi (a.s) ka thënë: “Zoti është më i afërt se çdo i afërt.” 


Zoti është më i pranishëm se çdo i pranishëm tjetër dhe është më i afërt me njeriun, madje edhe më i afërt se vetë mendimi i tij. Njeriu, para se ta njohë veten e tij dhe para se ta perceptojë mendimin e vet, e percepton ekzistencën e Zotit. Është i verbër syri që nuk e sheh Zotin. Pas thënies së mësipërme, Imami e jep një shembull nga Kur’ani dhe shpjegon se vëllezërit e Jusufit (a.s), pas vitesh të tëra e kishin gjetur Jusufin (a.s) dhe, me ta parë, kishin kuptuar se ai ishte Jusufi. Por ata pastaj pyetën: “A je ti vërtet Jusufi?” Ata njëherë e njohën Jusufin dhe më pas e pyetën për emrin. Pra ata fillimisht e panë të emëruarin dhe pastaj e kuptuan emrin e tij. Sipas kësaj, edhe Zotin duhet fillimisht gjetur nëpërmjet zemrës dhe pastaj duhet kërkuar nëpërjet emrave e cilësive të përmendura në tekste si Duaja e Kumejlit, Xheushen el-Kebir ose Munaxhat el-Shabanijje.


Të gjitha këto janë një shpjegim i thënies vijuese të Imam Husejnit (a.s): “Me Të fitojnë kuptim cilësitë, ndërsa Ai nuk mund të cilësohet me ato. Gjithçka njihet nëpërmjet Atij dhe Ai nuk mund të njihet nëpërmjet atyre.” Emrat hyjnorë si  Alim, Kadir, Hajj, Kajjum, Sami, Basir ose Basit njihen nëpërmjet Qenies së Zotit. Madje edhe mendimi i njeriut ose vetë njeriu njihen nëpërmjet “dritës së qiejve e të tokës” (përkth. aludon në vargun kur’anor “Zoti është drita e qiejve dhe e tokës”; Kur’an 24:35)


Fjala “Allah” nuk është tjetër veçse një fjalë. Subjekti i kësaj fjale është Zoti por në të vërtetë, është një trajtë mendore në trurin e njeriut.


Filozofët dhe kelamistët përherë e kanë hulumtuar atë që është e qartë ose ditur (ma’lum), por kanë arritur një dituri  që nuk është tjetër veçse një trajtë mendore. Ata nuk kanë arritur ta prekin realitetin e të diturës. Ndërkohë, Prijësi i Dëshmorëve Imam Husejni (a.s) ka hapur një rrugë tjetër para personit që e njeh Zotin dhe dëshiron ta kuptojë të diturën. Ai thotë se Zoti na ka falur në brendi një fuqi për ta parë të padukshmen e për ta dëgjuar të padëgjueshmen. Zemra juaj është një pasqyrë që e pasqyron botën, ndaj mos iu dorëzoni tokës. Kur ta mbani pasqyrën e zemrës suaj të kthyer drejt Zotit dhe të thoni “Vetëm Ty të adhurojmë e veç prej Teje kërkojmë ndihmë.” , përpiquni ta ndieni praninë e Zotit nëpërmjet shpirtit tuaj. Emri dhe përkujtimi i Zotit është në brendinë e brendisë suaj. Lidhur me këtë, disa kanë thënë:


Zemra e pafuqishme për të të përmendur
Shigjetë e belasë në gji të zemrës rri ngulur 


Duke u mbështetur në këto mendime të Prijësit të Dëshmorëve, mistikët shiitë kanë thënë: mos u fundosni në tokë si krimb, të mbështjellur në shprehitë dhe dëshirat tuaja. Krimbi nuk ka as sy dhe as veshë dhe jeton veç nëpërmjet ndjesisë të të prekurit. Andaj s’ka nevojë as të shohë e të dëgjojë. Ai thjesh fundoset në tokë dhe gjëja e vetme që kërkon është pak ushqim për ta fryrë barkun.


Disa njerëz gjatë gjithë jetës së tyre e fundosin identitetin e tyre të vërtetë nën shtresën e dëshirave të ulta materiale, duke ia mohuar vetes të pamurit dhe të dëgjuarit e gjërave që vijnë nga hyjnorja. Si pasojë, Zoti i vulos zemrat e tyre dhe i largon nga mëshira e Tij.


Zoti ua ka vulosur zemrat e veshët e mbi sytë e tyre ka një perde. Për ta është dënimi i madh. (Kur’an, 2:7)


 


2. Thirrja drejt adhurimit të vetëdijshëm 


Duke e përshkruar këtë botë, Imam Husejni (a.s) thotë se ajo nuk është madje as edhe një bujtinë ku qëndrojnë udhëtarët për një kohë e largohen. Ajo nuk është as si shtrati i lumit, i cili mbetet pasi uji i lumit të jetë tharë. Kjo është kështu sepse, kur të vijë dita e fundit, edhe rrugëtuesi edhe bujtina do të dalin në rrugë. Atë ditë, edhe lumi edhe shtrati i lumit do të rrjedhin së bashku dhe nuk do të mbetet asnjë gjurmë prej kësaj bote. Ajo është dita, “në të cilën toka shndërrohet në një tjetër tokë dhe qiejt në një tjetër qiell.” (Kur’an, 14:48)


Më pas, Imam Husejni tha: ”O njerëz! Para jush keni një udhëtim të përjetshëm, ndaj mblidhni gjërat që ju duhen për të.”


Duke folur për qëllimin e krijimit të njeriut, Prijësi i Dëshmorëve (a.s) thotë:


S’ka dyshim se Zoti i Madhëruar i krijoi robërit e Vet që ata ta njihnin Zotin. Kur ta njohin Atë, kanë për ta adhuruar dhe kur ta adhurojnë, nëpërmjet këtij adhurimi do të shpëtojnë nga adhurimi i dikujt tjetër veç Tij.[21]


Njeriu është krijuar për ta njohur Zotin, për ta pranuar adhurimin e Tij dhe për të shpëtuar, në këtë mënyrë, nga adhurimi i dikujt tjetër veç Tij. Megjithatë, kuptimi i fjalëve të Imamit nuk është se njeriut i mjafton që ta njohë Zotin, të falë namaz, të agjërojë e të mos bëjë gjë tjetër. Përkundrazi, këto gjëra janë vetëm një pjesë e adhurimit dhe robërimit të vërtetë karshi Zotit.


Robërimi para Zotit nis në thellësitë e mësimeve logjike e doktrinale dhe në cilësitë e lartësuara morale për t’u përhapur më pas në çdo sferë të jetës materiale dhe shpirtërore të njeriut. Njeriu që i përshtat me urdhrat hyjnorë gjërat e përditshme si ushqimin, gjumin, uljen, ngritjen, të folurën, profesionin, zgjedhjen e bashkëshortes, fitimin e bukës së gojës dhe madje ndërtimin e shtëpisë së tij, është në të vërtetë në një gjendje adhurimi.


Një njeri që fal namaz, agjëron dhe e viziton shpesh xhaminë, nëse nuk i përshtat punët e tija dhe jetën e përditshme me urdhrat hyjnorë, me ose pa vetëdijë i bindet një mendësie sekulariste. Një njeri i tillë e ka ndarë fenë nga bota e tij dhe e ka kufizuar atë në adhurimet individuale si namazi ose agjërimi. Edhe personi që gjatë një martese bën rituale të tepëruara, kërkon mehr të lartë e që kështu i shkel urdhrat e fesë, është një njeri me mendësi sekulariste. Ky njeri nuk është i vetëdijshëm se feja hyjnore ka urdhra dhe një program të caktuar, të cilat e ftojnë njeriun drejt një jete të thjeshtë dhe modeste. Feja e këshillon njeriun që të jetë i zgjuar dhe të mos përhumbet në mendime të kota:


Zoti nuk i do të vetëpëlqyerit që lëvdojnë veten pa ndalur. (Kur’an, 31:18)


 


Me këto këshilla të tijat, Prijësi i Dëshmorëve i ka ftuar njerëzit drejt adhurimit të vetëdijshëm dhe drejt bindjes ndaj fesë në çdo sferë të jetës.




VAZHDON             


 



 


[1] Biharu’l-Envar, vëll.26, f.3
[2] Biharu’l-Envar, vëll.43, f.261
[3] Biharu’l-Envar, vëll.1, f.211
[4] Biharu’l-Envar, vëll.44, f.195
[5] Përmbledhja Mefatihu’l-Xhinan, Duaja e Arafatit
[6] Biharu’l-Envar, vëll.75, f.127
[7] Biharu’l-Envar, vëll.44, f.189
[8] Biharu’l-Envar, vëll.33, f.7
[9] Usul el-Kafi, vëll.1, f.464
[10] Kitab el-Irshad, vëll.2, f.114
[11] Nasih’ut-Tevarih, vëll.2, f.390
[12] Ajanu’sh-shia, vëll.1. f.616
[13] Biharu’l-Envar, vëll.5, f.312, hadithi nr.1
[14] Biharu’l-Envar, vëll.4, f.301
[15] Nehxhu’l-Belaga, ligjërata e parë
[16] Biharu’l-Envar, vëll.4, f.301
[17] Nocioni “gjë” është nocioni më i gjerë dhe përfshin gjithçka. Por ngase ka një absolutizëm kuptimor dhe jo qenësor, ky nocion e merr ngjyrën e çdo gjëje e çdo vendi ku gjendet. Nocioni “gjë” e merr ngjyrën dhe trajtën e çdo gjëje dhe kjo gjë i ngarkohet nocionit të gjë-së. Për shembull thuhet “kjo gjë është një pemë” ose “kjo gjë është një gur.”
[18] Biharu’l-Envar, vëll.4, f.301
[19] Tuhefu’l-Ukul, f.327
[20] Nehxhu’l-Belaga, ligjërata e parë
21: Biharu’l-Envar, vëll.5, f.312, hadithi nr.1