Një biografi e shkurtër

 Sejjid Muhammed Bakir el-Sadr ishte ndër dijetarët më të shquar myslimanë të Irakut në shekullin e njëzetë, ekspert i jurispudencës islame dhe filozof. Ndër veprat e tija më të rëndësishme është vepra “Filozofia jonë” (arab. Felsefetuna), një kritikë e filozofisë perëndimore dhe në veçanti e kapitalizmit dhe socializmit, e cila u shkrua si reagim ndaj ndikimit në rritje të ideve komuniste në mesin e rinisë së Irakut.  

Përveç këtyre, El-Sadr pati kontribute të mëdha në lëminë e sociologjisë e në veçanti të ekonomisë islame, në të cilën vepra e tij “Ekonomia jonë” (arab. Iktisaduna), vazhdon të jetë ndër veprat më autoritative të shkruara ndonjëherë. Po kështu, El-Sadr ishte edhe ndër kontribuesit kryesorë në themelimin e sistemit bankar islam.

Sejjid Muhammed Bakir el-Sadr u lind në vitin 1935, në një familje me tradita të gjata në lëminë e diturive islame. Që në fëmijëri u shqua për zgjuarsinë e tij të jashtëzakonshme dhe kur ishte vetëm 11 vjeç, filloi ta studionte logjikën dhe madje shkroi një trajtesë në lidhje me filozofinë. Kur ishte vetëm 13 vjeç, filloi t’i studionte principet e jurispudencës islame dhe në moshën gjashtëmbëdhjetëvjeçare u shpërngul për në Nexhef. Atje, El-Sadr do të vazhdonte me studimet e tija nën mbikqyrjen e dijetarëve të mëdhenj të kohës, Ajetollah Ebu’l-Kasim el-Khoui dhe Ajetollah Muhsin el-Hakim. Vetëm katër vjet pas fillimit të shkollimit të tij në Nexhef, El-Sadr përpiloi një enciklopedi të principeve të jurispudencës, vëllimi i parë i të cilës u botua. Ndonse ishte vetëm 25 vjeç, Muhammed Bakir el-Sadr tashmë e ligjëronte lëndën Bath el-kharixh, e cila është shkalla e fundit e mësimit të principeve të jurispudencës. Gjatë kësaj kohe, ai ishte më i ri se shumica e nxënësve të tij.

Krahas aktivitetit të tij akademik, Muhammed Bakir el-Sadr ishte tejet aktiv edhe në fushën e politikës. Ai ishte ndër themeluesit e Hizb el-Dava el-Islamijje (Partia e thirrjes islame) dhe njëri nga kritikuesit më të ashpër dhe fjalëhapur të regjimit diktatorial të Saddam Husseinit. Për shkak të aktivitetit të tij të ngjeshur politik, El-Sadr u burgos në vitin 1977 dhe u dënua me burgim të përjetshëm. Pas reagimeve të shumta dhe demonstratave popullore në mbështetje të tij, El-Sadr u lirua pas dy vjetësh, por u mbajt në burgim shtëpiak. Më pas, në vitin 1980, pas botimit të një shkrimi ku e përkrahte Revolucionin Islamik të Iranit, Muhammed Bakir el-Sadr u burgos sërish, kësaj rradhe bashkë me motrën e tij Amina Hajdar El-Sadr (e njohur si Bint el-Huda), e cila ishte gjithashtu një dijetare islame dhe kishte patur një rol aktiv në përkrahje të të vëllait. Që të dy u torturuan me metoda çnjerëzore dhe më pas u ekzekutuan.

 Teksti i mëposhtëm është pjesë e një fjalimi, të cilin Muhammed Bakir el-Sadr e mbajti para studentëve në qendrën studimore të Nexhef-it, në fund të vitit 1979 ose në fillimvitin 1980, disa muaj para ekzekutimit të tij.

Përkthyesi 

Dashuria ndaj Zotit ose dashuria ndaj botës

Njeriu ose do ta dojë Zotin ose botën. Të dyja dashuritë nuk mund të zënë vend në një zemër të vetme. Ejani t’i sprovojmë zemrat tona! T’i sprovojmë e të shohim në mbisundon brenda tyre dashuria ndaj Zotit ose dashuria për këtë botë. Në është dashuria ndaj Zotit ajo që do të gjejmë, atëherë të përpiqemi për ta bërë atë akoma më të thellë! Por nëse, mos dhashtë Zoti, dashuria për botën mbisundon në zemrat tona, atëherë të përpiqemi për të shpëtuar nga kjo fatkeqësi!

Çdo dashuri që lëshon rrënjë në zemrën e njeriut, mund të jetë dy llojesh. Dashuria e përsosur është ajo që ne e quajmë dashuria “e shkallës së dyfishtë”, ndërsa të parën, e cila nuk është krejt e përsosur, e quajmë “dashuria e shkallës së parë”. Në fillim, dashuria e shkallës së parë është ajo që e përbën themelin e sentimenteve, ndjenjave dhe dëshirave të njeriut. Pasi i kryen punët e tija ose nevojat më urgjente që i ka, njeriu kthehet tek objekti i dashurisë së tij, sepse në fund të fundit, kjo dashuri e zë vendin qendror në mendimet dhe në ndjenjat e tija.

Por në rastin e dashurisë së “dyfishtë”, i gjithë përqëndrimi i njeriut është i tërhequr drejt objektit të dashurisë dhe asgjë nuk mund ta shpërqëndrojë prej tij. Ai kurrë nuk është i pavëmendshëm ndaj përmendjes së objektit të dashurisë së tij.

Të dy këto lloje të dashurisë mund të shihen në rastin e Zotit. Dashuria e shkallës së parë shfaqet në zemrat e besimtarëve të virtytshëm, zemrat e të cilëve janë të pastra nga njollat dhe nga papastërtitë e punëve të ulta e të pavlera të kësaj bote. Sapo të çlirohen nga detyrimet e tyre urgjente, ata menjëherë kthehen drejt objektit të dashurisë së tyre.

Në anën tjetër, është dashuria e “dyfishtë”, e cila mund të gjendet në zemrat e profetëve dhe të Imamëve. Të gjithë e njihni Imam Aliun, në afërsi të varrit të të cilit banojmë këtu (në Nexhef). Ky njeri i madh ka thënë: “Nuk kam parë ndonjë gjë në jetën time, e të mos e kem parë Zotin para saj, pas saj dhe me të.” (arab. Kablahu ue badahu ue ma’ahu).

Në të vërtetë, kjo ishte ngase dashuria ndaj Zotit e kishte kapluar zemrën e tij në një mënyrë që e fshihte prej tij gjithçka tjetër. Edhe kur shihte një qenie njerëzore, ai e shihte Zotin. Kur i shihte begatitë e Zotit, ai e kujtonte Atë.  Kjo lidhje me Zotin ishte gjitherë e pranishme para syve të tij, sepse Ai vetëm Zotin e dashuronte vërtet dhe vetëm prej Tij shpresonte. Kurrë nuk lejoi që dikush t’ia largonte vëmendjen nga Zoti.

 Por edhe dashuria për botën mund të arrijë në një pikë të tillë, ku njeriu nuk sheh asgjë tjetër veç botës, “para, pas ose bashkë me të”. Në këtë gjendje, gjithë ç’bën njeriu, e bën për ndonjë përfitim të kësaj bote. Ai nuk mund t’u përkushtohet bëmave të virtytshme për më shumë se disa ditë. Kjo është dashuria “e dyfishtë” për botën. Imam Sadiku ka thënë: “Kjo botë është si uji i detit. Sa më shumë që pi njeriu prej saj, aq më tepër i rritet etja.”

Pikërisht dashuria ndaj Zotit ishte themeli i guximit dhe i burrërisë së Imam Aliut. Guximi i tij nuk ishte guximi i një bishe të egër. Ishte një guxim i krijuar nga besimi në Zotin dhe nga dashuria ndaj Tij. Ai ishte më se gjashtëdhjetë vjeç kur luftoi kundër khavarixhëve dhe vrau katërmijë prej tyre në një betejë të vetme. Por ai ishte në kulmin e guximit e të burrërisë së tij edhe kur tregonte durim dhe nuk e kërkonte me forcë atë që ishte e drejta e tij. Në ato vite, ai ishte në periudhën më të mirë të jetës, ku vetëdija e tij ishte e mbushur me zjarrin e rinisë. Por Islami i kishte kërkuar të heshtte e të bënte durim, ndonse e shihte qartë se si i uzurpohej e drejta e tij legjitime.

  Dhe në fund të fundit, çfarë është kjo botë e jona? S’është tjetër veçse një varg ëndërrimesh, krejt të rreme. Bota e Harun er-Reshidit, për shembull, ishte shumë më mbresëlënëse. Ne e mallkojmë Harunin ditë e natë dhe themi se jemi më të mirë, më të virtytshëm se ai dhe se më shumë i druhemi Zotit. Por mos vallë na u ofrua neve bota e Harunit dhe ne e refuzuam atë? Nëse jo, atëherë si mund të themi se jemi më të virtytshëm se ai? Bota që na është ofruar neve, nuk është bota e Harunit. Është shumë më e vogël dhe relativisht jombresëlënëse. Është e kalueshme, e shkurtër dhe jo aq e madhe sa bota e Harunit. Për hir të kësaj bote, Haruni e burgosi Imam Musa el-Kazimin. A jemi të sigurt se, sikur ta kishim botën e Harunit, ne nuk do ta hidhnim në burg Imamin? A e kemi sprovuar veten tonë ndonjëherë dhe a ia kemi parashtruar ndonjëherë këtë pyetje? A na është ofruar ndonjëherë bota e Harunit, që të shohim në jemi më të virtytshëm se ai?

Në botën tonë, nuk mund të ketë të vërtetë tjetër përveç kënaqësisë së Zotit. Sikur Imam Aliu të kishte punuar për dobitë e kësaj bote, s’ka dyshim se do të ishte më fatkeqi ndër njerëzit. Por kur punoi për Zotin, ai mundi të thoshte në prag të vdekjes: “Për Zotin e Qabes! Unë ngadhnjeva!” Kjo botë nuk është për një student të shkencave fetare. Një student i fesë, që e dëshiron këtë botë, nuk ka për ta fituar as këtë botë as tjetrën. Andaj, është e detyrueshme për ne, që t’i kufizojmë përpjekjet tona në të kërkuarit e botës tjetër. Kjo botë nuk ka kurrfarë vlere.

Çdo çast duhet ta konsiderojmë si çastin e fundit të jetës sonë. Kur vdiq, babai im nuk ishte as në moshën time. Edhe vëllai im vdiq në një moshë më të re se imja. Tani i ka ardhur fundi kohës sime...

 I lutemi Zotit që t’i pastrojë zemrat tona dhe t’i ndriçojë me besim! I lutemi Atij që ta kthejë mendjen tonë drejt kërkimit të asaj që e kënaq Atë dhe t’i mbushë zemrat tona me Dashurinë për Të, me drojen prej Tij dhe me besimin në Të! Amin! 

FUND