Përgjatë historisë së traditës akademike shiite, në lëminë e tefsirit, haditheve, kelamit ose gnosës, ka ekzistuar përherë një lëvizje drejt idealizimit: profeti Muhammed (paqja qoftë mbi të dhe mbi familjen e tij) është kuptuar si personifikimi kulmor i teorisë së profetësisë, siç është trajtuar ajo gjatë shekujve. Kjo nuk bëhet për ta mohuar personin historik ose për ta kundërshtuar personalitetin nëpërmjet idealizimit, sepse ekziston një njeri i vetëm në histori, i cili mbeti jetim në moshë të re, u rrit nga xhaxhai i tij dhe i përjetoi hollësitë e jetës së një prijësi të famshëm fetar në Arabi, rreth gjashtë shekuj pas Krishtit. Por në të njejtën kohë, ai është edhe personi që u emërua nga Zoti dhe mori përsipër një mision paralajmërimi dhe sjelljeje sihariqesh të mëshirës e të sundimit hyjnor. Dhe për më tepër, ky është personi që është drita e pastër e krijimit të parë të Zotit, për hir të të cilës u krijua e gjithë bota.

Në mendimin shiit, këto gjëra nuk pranohen si paradigma kundërthënëse me njëra-tjetrën, por si aspekte të ndryshme të një realiteti të vetëm, të rradhitura në pozita të ndryshme hierarkike. Niveli më i ulët i këtyre aspekteve është historia fizike e njeriut arab, lëvizja e tij e ushqimi i tij. Në një nivel më të lartë është personi i profetit Muhammed (paqja qoftë mbi të dhe mbi familjen e tij), si profet dhe i dërguar i Zotit, si pranues i shpalljes hyjnore dhe si udhëzues hyjnor. Dhe më në fund, e kemi Muhammedin si dritën e intelektit, si dritë dhe virtyt të pastër, si një realitet kozmik të asgjësuar krejtësisht në hyjnoren. Kjo ndarje është pasqyruar në ndarjen që Hajdar Amuliu e bën ndërmjet sheriatit (ligji), tarikatit (rruga) dhe hakikatit (e vërteta), njësoj siç është pasqyruar edhe në ndarjen që Mulla Sadra bën ndërmjet botës së shqisave, botës së imagjinatës dhe asaj të intelektit.

Autorët muslimanë, diskutimin në lidhje me profetësinë e ndajnë rëndom në diskutimin e përgjithshëm në lidhje me kuptimin e të qenit profet dhe në diskutimin specifik në lidhje me profetësinë e Muhammedit, ose siç e shpreh Fejz Kashaniu, në profetësinë absolute dhe profetësinë e kufizuar. Ai shkruan:

“E kufizuara mbështetet në absoluten, ndërsa absolutja manifestohet në të kufizuarën.”

Megjithatë, në rastin e Muhammedit, e kufizuarja dhe universalja bashkohen në një, ngjashëm si në teorinë e hershme të Platonit në lidhje me format si paradigma të përsosura, me dallimin se për Platonin, paradigma nuk mund të ekzistonte kurrë si një realitetit i mishëruar, për vetë faktin se vetë ekzistenca materiale bie në kundërshtim me idaelitetiten e formave. Për dallim prej tij, në mendimin shiit ekziston një realitet i vetëm, i cili është njëherit edhe material edhe jomaterial, i mishëruar dhe jo i tillë, por në nivele të ndryshme të ekzistencës së tij.

Profetët vijnë si udhërrëfyes që e tregojnë rrugën drejt Zotit. Por edhe kjo ngjan në disa rrafshe: në atë të ligjit të jashtëm (sheriatit), në rrafshin e rrugës së brendshme (tarikatit) dhe në rrafshin e të vërtetës së realizuar (hakikatit). Të gjithë këto rrafshe janë kompletuar nga Profeti Muhammed, ndonse në mënyra të ndryshme. Kur të shohim në aspektin e ligjit të jashtëm, ai është profeti i fundit që solli një ligj dhe një libër hyjnor. Me të, vargu i profetëve mori fund por udhëzimi hyjnor vazhdon nëpërmjet vargut të Imamëve. Zoti e përsosi fenë e Tij nëpërmjet Muhammedit, kur Kur’ani ishte shpallur tashmë i tëri dhe kur Muhammedi e kishte emëruar Imam Aliu (paqja qoftë mbi të). Këto dy gjëra të çmueshme (thekalejn), pra Kur’ani dhe Ehl-i Bejti i Profetit, janë si dy pika që e përcaktojnë vijën që zgjatet drejt realizimit të të Vërtetës (hakikatit), e cila simbolizohet me fjalën “Keuther”, në përshtatshmëri me hadithin e famshëm të Profetit:

“Vërtet po lë në mesin tuaj dy gjëra të çmueshme: librin e Zotit dhe familjen time, Ehl-i Bejtin tim. S’ka dyshim se këto dy gjëra nuk ndahen nga njëra-tjetra deri kur të kthehen tek unë pranë Keuther-it.”

Vargu i  profetëve është vargu i sjellësve të ligjit hyjnor, i cili është aspekti i jashtëm i fesë. Me vdekjen e Profetit, nuk vdes vetëm individi por merr fund edhe i gjithë ky varg i profetësisë. Edhe në këtë mënyrë, profetësia universale ose absolute është e bashkuar me profetësinë individuale të Muhammedit. Megjithatë, aspekti ezoterik i misionit të tij dhe i misionit të profetëve në përgjithësi, vazhdon nëpërmjet vargut që e përbën Imamatin, sepse Profeti nuk është vetëm profet por njëkohësisht edhe udhëzues shpirtëror (veli). Është pikërisht Velajeti i tij që vazhdon me vargun e Imamatit. Sipas disa haditheve shiite, liqeni i parajsës (Keuther) e simbolizon të bijën e Profetit, Fatima Zehra-në (paqja qoftë mbi të), e cila është njëkohësisht edhe e shoqja e Imam Aliut. Pozita e saj si bijë dhe si bashkëshorte e bën atë një lidhje që e bashkon profetësinë dhe Imamatin, ekzoteriken dhe ezoteriken. Realizimi përfundimtar, pra, është pasardhëse e të manifestuarit dhe shoqe e të fshehurit. Këto marrëdhënie ndërmjet të jashtmes, të brendshmes dhe realizimit nuk janë thjesht spekulime abstrakte, sepse i drejtohen themelit dhe drejtimit shpirtëror të shoqërisë fetare. Si rezultat, hadithi i dy gjërave të çmueshme nuk është thjesht një përshkrim. Ai është një udhëzim për besimtarët, i cili u tregon se duhet të kapen fort pas Librit të shpallur dhe pas udhëheqësisë së Imamëve, që të mund t’i afrohen mbretërisë së Zotit në Ditën e Gjykimit.