Islami dhe liria
Qëllimi dhe kufijtë e lirisë
Ajetollah Dr. Riza Ramazani


Me emrin e Zotit, Bamirës dhe Mëshirues! Të gjitha lëvdatat janë për Allahun e Madhëruar, Zotin e botëve. Atij i falënderohemi për mëshirën e për mirësitë e Tija, prej Tij kërkojmë ndihmë e udhëzim në gjithçka që bëjmë dhe shpresojmë që Ai të na kaplojë me bekimin e Vet. Paqja dhe bekimi i Zotit qoftë mbi profetin tonë Muhammedin, mbi pasardhësit e tij të dëlirë dhe mbi shokët e tij të zgjedhur! O robër të Zotit! E këshilloj veten time dhe juve që të keni droje para Zotit dhe t’u bindeni urdhrave të Tij! 


Ligjet, udhëzimet dhe planet e Kur’anit të Shenjtë e të mësimit islam në përgjithësi kanë të bëjnë me mirëqenie dhe interesin e individit por edhe të shoqërisë. Kur ta shqyrtojmë hollësisht Kur’anin, do të shohim se ai jep udhëzime të shumta lidhur me përparimin dhe zhvillimin e njeriut.


Në anën tjetër shohim se ka udhëzime të qarta, në formë të urdhrave dhe ndalesave, të cilat e ndalojnë atë që është e ligë. Mendimi liberalist, i cili thotë se njeriut i lejohet çdo veprim për sa kohë që nuk i dëmton njerëzit e tjerë, është i gabuar. Njeriu, sipas Islamit, nuk guxon të kryejë as veprime të cilat e dëmtojnë atë vetë.


Ligji islam lejon gjithçka që është në shërbim të përsosjes dhe lumturisë së njeriut. Gjithçka që nuk i shërben këtij qëllimi (dhe që e pengon arritjen e tij) është e ndaluar. Islami nuk i lejon një besimtari ta kënaqë çdo dëshirë të veten ashtu si të dojë. Siç thotë edhe dëshmori Ajetollah Morteza Mutahhari: “Lirinë e njeriut nuk e kufizojnë vetëm liritë dhe të drejtat e të tjerëve, por edhe mirëqenia e vetë atij.”[1]


Kur’ani nuk e miraton çdo vendim dhe veprim të lirë të njeriut. Ai e lejon vetëm atë që është në interes të tij:


A thua do ta përgënjeshtronit e do ta vrisnit me mendjemadhësi çdo profet që do t’u sillte porosi që nuk ju pëlqejnë? (Kur’an 2:87) 


Ky varg flet se besimtarët duhet të jenë të bindur ndaj urdhrave hyjnorë, edhe kur vetë të mos pajtohen me këta udhezime e të mos u pëlqejnë ato. Një besimtar nuk guxon të jetë mendjemadh karshi udhëzimit hyjnor.


Njerëzit e mirë dhe të sinqertë ndiejnë përgjegjësi edhe ndaj shoqërive të tyre dhe i ftojnë të tjerët drejt të mirës, duke u përpjekur për t’i larguar nga e liga. Sipas Kur’anit, të tillët përbëjnë një shoqëri të përsosur dhe janë populli më i mirë. Ndjesia e përgjegjësisë dhe vetëdija e tyre i bën të tillët që t’i përmbushin përgjegjësitë individuale dhe shoqërore. Kur’ani thotë:


Ju jeni populli më i mirë i sjellur mes njerëzve. E urdhëroni të mirën, e pengoni të ligën dhe besoni në Zotin. (Kur’an, 3:110) 


Kur’ani i jep një rëndësi të madhe udhëzimit të njerëzve. Prirjet e njeriut duhet të lulëzojnë e të zhvillohen në kontekstin e përsosjes së tij dhe të arritjes së lumturisë së vërtetë. Qëllimi i lirisë është që t’i mundësojë njeriut zhvillimin e talenteve të tija dhe nuk nënkupton se njeriu mund të bëjë çdo gjë që ka dëshirë.


As edhe kafshët nuk tepërojnë kur bëhet fjalë për kënaqjen e instinkteve dhe prirjeve të brendshme dhe u përmbahen rregullave të caktuara. Njeriu, i cili, për dallim nga kafshët, posedon intelekt dhe ka aftësi për të menduar në mënyrë racionale, duhet të përpiqet për t’i mbajtur nën kontroll dëshirat e tija.


 


Paqja, mëshira dhe bekimi i Zotit qofshin mbi ju! 






[1] Mutahhari, Seksualiteti dhe morali në Islam dhe në Perëndim, fq.31


 



publikuar më: 15.02.2015

Lexoni gjithashtu..

22.09.2017 Islami dhe liria: Liria e mendimit nga këndvështrimi islam (pjesa V)
11.08.2017 Islami dhe liria: Liria e mendimit nga këndvështrimi islam (pjesa IV)
28.07.2017 Islami dhe liria: Liria e mendimit nga këndvështrimi islam (pjesa III)
07.07.2017 Islami dhe liria: Liria e mendimit nga këndvështrimi islam (pjesa II)
03.02.2017 Islami dhe liria: Liria e mendimit në këndvështrimin islam (pjesa 1)
23.12.2016 Islami dhe liria: Liria sipas mësimit moral dhe gnostik
08.07.2016 Islami dhe liria: Kultura e lirisë në Kuran
02.10.2015 Islami dhe liria: Mbi clirimin e brendshëm dhe dinjitetin njerëzor
17.04.2015 Islami dhe liria: E vërteta si një kriter për lirinë
11.10.2014 Islami dhe liria: A është liria qëllim më vete a një mjet drejt qëllimit?
29.08.2014 Islami dhe liria: Nënshtrimi i dëshirave si një hap drejt lirisë
24.01.2014 Islami dhe liria: Liria e brendshme dhe liria e jashtme
31.08.2013 Islami dhe liria: Definicioni islam i lirisë
28.06.2013 Islami dhe liria: Një kritikë e këndvështrimit liberalist
10.05.2013 Islami dhe liria: Hyrje në këndvështrimin kuranor
12.04.2013 Islami dhe liria: Liria pozitive dhe liria negative
05.04.2013 Islami dhe liria: Rëndësia e konceptit të lirisë

Kthehu